Kooperatif Yöneticilerinin Dikkatine!!!
Kooperatif ve üst kuruluşlarının bilgilerinin Kooperatif Bilgi Sistemine (KOOPBİS) aktarımı süreci; 1163 sayılı Kanunun Geçici 8 inci maddesi kapsamında Ticaret Bakanlığının 31.05.2024 tarihli onayı ile 26.04.2024 tarihinden itibaren bir yıl daha uzatılıştır ve 26.04.2025 Tarihinde sona erecektir.
KOOPBİS kayıtlarına ilişkin raporlar detaylı incelendiğinde; Bakanlığımız görev tanımına giren kooperatiflerin büyük kısmının Koopbis’e işlemeleri gereken verileri işlemediği tespit edilmiştir.
Adli Ceza ve İdari Para Cezasını Gerektiren Haller
Adli Ceza: 1163 sayılı Kanun'un Bilgi edinmek hakkı, bilanço başlıklı 24’üncü maddesi “Yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu, bilanço, gelir-gider farkı hesapları ve denetçilerin 66 ncı ve 69 uncu madde hükümlerine uygun olarak tanzim edecekleri raporlar, genel kurulun yıllık toplantısından en az 15 gün öncesinden itibaren bir yıl süre ile kooperatif merkezinde, varsa şubelerinde ve elektronik ortamda KOOPBİS’te ortakların tetkikine amade tutulur.” hükmüne aykırı hareket eden yönetim kurulu üyeleri Kanun’un Ek-2’nci maddesi birinci fıkrası uyarınca üç aydan iki yıla kadar hapis ve elli günden beşyüz güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılırlar.
İdari Para Cezası: 1163 sayılı Kanun'un Kooperatif Bilgi Sistemi başlıklı Ek-5’inci maddesi “Kooperatifin ticaret sicili kayıtlarının, finansal tablolarının, yönetim kurulu ve denetçi raporlarının, genel kurul toplantı evrakının, ortakların kimlik, iletişim, pay ve ödemelerine ilişkin bilgilerinin KOOPBİS’e işlenmesinden yönetim kurulu sorumludur.” hükmü bulunmaktadır.
Kooperatif Bilgi Sistemi Yönetmeliği’nin İdari para cezasını gerektiren haller başlıklı 17’nci maddesi “(1) 11 inci maddede düzenlenen yükümlülüklere aykırı hareket eden yönetim kurulu üyelerinin her biri, her bir yükümlülük için ayrı ayrı olmak üzere bin Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılır.
(2) Yönetim Kurulu üyelerinin; kooperatifin ticaret sicili kayıtlarını, finansal tablolarını, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporlarını, genel kurul toplantı evrakını, gayrimenkul durumlarını, ortakların kimlik, iletişim, pay ve ödemelerine ilişkin bilgilerini KOOPBİS’in kurulmasını müteakip bir yıl içinde KOOPBİS’e aktarmaları gerekir. Bu süre Bakanlıkça altı aya kadar uzatılabilir. Buna rağmen geçiş sürecinin tamamlanamadığının tespit edilmesi halinde Bakanlıkça birer yıl olmak üzere iki defa daha süre uzatımı yapılabilir. Bu süre içerisinde aktarımı gerçekleşmeyen her bir kalem için ayrı ayrı olmak üzere yönetim kurulu üyelerinin her biri bin Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılır.
(4) Aynı denetim kapsamında aynı kişiye verilebilecek idari para cezalarının toplam tutarı on bin Türk lirasını geçemez.” hükmü bulunmaktadır.
Kanun’un Ek-2’nci maddesi dördüncü fıkrası “Ek 5 inci maddenin ikinci fıkrasına ve bu madde kapsamında çıkarılan yönetmelikte belirlenen yükümlülüklere aykırı hareket eden yönetim kurulu üyelerinin her biri, her bir yükümlülük için ayrı ayrı olmak üzere bin Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılır. Aynı denetim kapsamında aynı kişiye verilebilecek idari para cezalarının toplam tutarı onbin Türk lirasını geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
İdarî para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanmaktadır.
Tüm bu bilgiler ışığında kooperatif yöneticilerinin Koopbis’e girmesi gereken bilgi ve belgelerdeki eksiklikler nedeniyle hem adli ceza hem idari para cezası ile muhatap olacağı;
Yönetim kurulu raporu, denetçi raporu, bilanço, gelir-gider farkı hesaplarına dair belgelerin genel kurul toplantısından 15 gün önce Koopbise girilmesi gerektiği, aksi halde adli ceza sorumluluğunun doğacağı,
Kooperatifin künye bilgilerinde gerçekleşen değişiklikleri, ticaret sicili kayıtları, gayrimenkul bilgileri, finansal tablolar, yönetim kurulu ve denetçi raporları, genel kurul toplantı evrakı, ortakların kimlik, iletişim, pay ve ödemelerine ilişkin bilgilerin 26 Nisan 2025 tarihine kadar Koopbis’e girilmesi gerektiği, aksi halde her bir yükümlülük için ayrı ayrı olmak üzere idari para cezası sorumluluğunun doğacağı, açıktır.
Bu sebeple sürecinin sona ereceği ve yasal yaptırımların işlerlik kazanacağı 26.04.2025 tarihine kadar veri girişlerinin tamamlanması gerekmektedir.
KOOPBİS sürecine uyum sağlamakta zorlanan Kooperatifler için yapi.koopbisdestek@csb.gov.tr e-posta adresi kullanıma sunulmuştur. Veri girişinde yaşanılan zorluklar hakkında iletişime geçilerek çözüm aranabilecektir.